22/01/2025 Hit: 371
DİKKAT EKSİKLİĞİ NEDİR? BELİRTİLERİ NELERDİR?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olarak da bilinen dikkat eksikliği, genellikle çocukluk çağında başlayan ve kişinin dikkatini sürdürme, görevleri tamamlama ve dürtüsel davranışları kontrol etme becerilerini etkileyen bir nörogelişimsel bozukluktur. Bu durum, kişinin günlük yaşamında, okulda, iş yerinde ve sosyal ilişkilerinde önemli zorluklara neden olabilir.
Dikkat Eksikliğinin Belirtileri
Dikkat eksikliği, üç ana belirti grubuyla kendini gösterir:
1. Dikkat Eksikliği Belirtileri
-
Dikkatin kolay dağılması: Çevresel uyaranlara karşı aşırı duyarlılık, bir göreve odaklanmakta zorluk çekme.
-
Görevleri tamamlamada zorluk: Başladığı işleri bitirmekte zorlanma, detaylara dikkat edememe, unutkanlık.
-
Talimatları dinlemede zorluk: Dinlenirken zihinlerinin başka yerlerde olması, söylenenleri anlamada güçlük çekme.
-
Organizasyon güçlüğü: Eşyalarını kaybetme, ödevlerini zamanında yapmama, planlama yapmada zorlanma.
2. Hiperaktivite Belirtileri
-
Aşırı hareketlilik: Yerinde duramama, sürekli kıpırdama, ellerini ve ayaklarını durduramama.
-
Sakin olamama: Oyunlarda veya diğer aktivitelerde sırasını bekleyememe, sürekli hareket halinde olma.
-
Enerji seviyesinin yüksek olması: Uyku sorunları, dinlenememe.
3. Dürtüsellik Belirtileri
-
Sıra bekleyememe: Sırasını bekleyememe, hemen cevap verme ihtiyacı duyma.
-
Düşünmeden hareket etme: Sonuçlarını düşünmeden hareket etme, tehlikeli durumlar yaratma.
-
Laf kesme: Başkalarının konuşmalarını kesme, sabırsızlık.
Dikkat Eksikliğinin Yaş Gruplarına Göre Belirtileri
-
Çocukluk Dönemi: Okulda dikkat dağınıklığı, derslere odaklanamama, ödevleri yapmada zorluk, arkadaşlık ilişkilerinde sorunlar.
-
Ergenlik Dönemi: Ders çalışma alışkanlıklarının olmaması, sınav kaygısı, sosyal izolasyon, madde kullanımı riski.
-
Yetişkinlik Dönemi: İş yerinde verimli olamama, ilişkilerde sorunlar, maddi zorluklar.
Dikkat Eksikliğinin Nedenleri
Dikkat eksikliğinin kesin nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik faktörler, beyin yapısı ve işleyişi, çevresel faktörler gibi birçok etkenin rol oynadığı düşünülmektedir.
Dikkat Eksikliğinin Tedavisi
Dikkat eksikliği, ilaç tedavisi, davranış terapisi ve eğitim gibi farklı yöntemlerle tedavi edilebilir. Tedavi planı, kişinin yaşına, belirtilerin şiddetine ve eşlik eden diğer sorunlara göre belirlenir.
Unutmayın: Dikkat eksikliği, tedavi edilmediğinde kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile bu durumun etkileri azaltılabilir ve kişi daha başarılı bir yaşam sürebilir.